คุณพ่อคุณแม่เคยสังเกตหรือไม่ เวลาถ่ายรูปลูกแล้วเห็นว่า “ดวงตาข้างหนึ่งสะท้อนออกมาเป็นสีขาว” ในขณะที่อีกข้างเป็นสีแดงตามปกติ อาการแบบนี้อย่าคิดว่าเป็นเพียงความผิดพลาดจากกล้องถ่ายรูป เพราะมันอาจเป็นสัญญาณเตือนอันตรายของโรคตาร้ายแรงในเด็ก ที่อาจนำไปสู่การสูญเสียการมองเห็นถาวรได้
หนึ่งในโรคที่เกี่ยวข้องคือ มะเร็งจอตา รวมถึง ต้อกระจกแต่กำเนิด หรือความผิดปกติของจอประสาทตา หากละเลยสัญญาณเล็กๆ นี้ อาจสายเกินไปในการรักษา
Red Reflex คืออะไร?
Red Reflex คือปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นเมื่อแสงจากกล้องหรือไฟส่องเข้าไปที่จอประสาทตา แล้วสะท้อนกลับออกมาเป็นสีแดง หากดวงตาเด็กแข็งแรงและปกติ สีนี้จะปรากฏเท่ากันทั้งสองข้าง แต่ถ้าแสงที่สะท้อนออกมาไม่เท่ากันหรือมีสีขาวผิดปกติ อาจเป็นสัญญาณโรคที่ซ่อนอยู่
สัญญาณผิดปกติที่ควรเฝ้าระวัง
- ถ่ายรูปแล้วดวงตาข้างหนึ่งมีแสงสะท้อนสีขาว (White Reflex)
- ดวงตาทั้งสองสะท้อนแสงไม่เท่ากัน
- เด็กมีอาการตาเข ตาเหล่ หรือไม่มองตรง
- รูม่านตาดูขุ่นมัว มีจุดขาวกลางตาดำ
- ลูกตามีขนาดโตผิดปกติ หรือน้ำตาไหลบ่อย
โรคร้ายแรงที่เชื่อมโยงกับ Red Reflex ผิดปกติ
- มะเร็งจอตา (Retinoblastoma): พบมากในเด็กอายุต่ำกว่า 5 ปี หากตรวจพบเร็วสามารถรักษาได้ แต่ถ้าช้าอาจต้องสูญเสียดวงตาหรืออันตรายถึงชีวิต
- ต้อกระจกแต่กำเนิด: ส่งผลต่อพัฒนาการการมองเห็นของเด็กอย่างถาวร
- ภาวะ Leukocoria: ภาวะที่แสงสะท้อนออกมาเป็นสีขาว มักเกิดจากจอประสาทตาหลุดหรือเส้นเลือดผิดปกติในดวงตา
วิธีตรวจ Red Reflex อย่างง่ายที่บ้าน
ผู้ปกครองสามารถตรวจสอบเบื้องต้นได้ดังนี้
- ปิดไฟในห้องให้มืดหรือสลัว
- เปิดแฟลชกล้องมือถือ แล้วถ่ายให้ลูกมองตรงที่กล้อง
- สังเกตแสงสะท้อนจากดวงตาทั้งสองข้างว่ามีสีแดงเท่ากันหรือไม่
หากพบว่าแสงสะท้อนเป็นสีขาว หรือสะท้อนออกมาไม่สมดุล ควรรีบพาลูกไปพบจักษุแพทย์ทันที
ตรวจพบเร็ว รักษาได้ทันเวลา
โรคตาหลายชนิดในเด็กสามารถรักษาได้หากตรวจพบตั้งแต่แรกๆ โดยเฉพาะในช่วงอายุแรกเกิดจนถึง 5 ปี ซึ่งเป็นช่วงสำคัญของพัฒนาการด้านสายตา ดังนั้นพ่อแม่ควรใส่ใจและหมั่นพาลูกตรวจสุขภาพตาเป็นประจำ
บทสรุป
Red Reflex ไม่ใช่เรื่องเล็ก การสังเกตจากภาพถ่ายธรรมดาอาจช่วยป้องกันการสูญเสียการมองเห็นได้ หากพบความผิดปกติแม้เพียงเล็กน้อย ควรรีบพาลูกไปพบจักษุแพทย์ทันที เพราะ “การมองเห็น” คือสิ่งสำคัญที่ไม่ควรปล่อยให้สูญเสียไปโดยไม่จำเป็น
