เยาวราช ย่านการค้าชื่อดังของกรุงเทพมหานครที่เต็มไปด้วยร้านค้าและแผงลอยมากมาย กำลังเผชิญกับภาวะเศรษฐกิจที่ซบเซา แม่ค้าหลายรายต่างโอดครวญถึงยอดขายที่ตกต่ำลงอย่างต่อเนื่อง พร้อมกับความหวังว่าเทศกาลสารทจีนที่กำลังจะมาถึงจะช่วยกระตุ้นการจับจ่ายใช้สอยของประชาชนให้เพิ่มขึ้น
บรรยากาศการค้าขายที่ซบเซา
จากการสัมภาษณ์แม่ค้าในย่านเยาวราช พบว่าสถานการณ์การค้าขายในช่วงสามเดือนที่ผ่านมานั้นย่ำแย่อย่างที่ไม่เคยเป็นมาก่อน คุณสุธาทิพย์ จึงวิสิฐธน เจ้าของร้าน “จึง จิบ ไถ่” ซึ่งเป็นร้านขายขนมที่เปิดมานานกว่า 50 ปี เปิดเผยว่า “ช่วงนี้บรรยากาศการซื้อขายเงียบมาก ขายไม่ค่อยดี เพราะไม่ค่อยมีลูกค้ามาซื้อขนมของร้านเหมือนเมื่อก่อน” ทั้งที่ร้านของเธอมีขนมไหว้หลากหลายชนิด เช่น ขนมเข่ง ขนมเทียน และขนมถ้วยฟู ซึ่งมีราคาเริ่มต้นเพียง 40-50 บาทเท่านั้นคุณสุธาทิพย์ยังเสริมอีกว่า แม้จะเป็นช่วงใกล้วันสารทจีน แต่ก็ไม่ได้ทำให้มีลูกค้ามาซื้อของเพิ่มขึ้นอย่างที่คาดหวัง เธอสังเกตว่าลูกค้ามีการใช้จ่ายที่ระมัดระวังมากขึ้น “ลูกค้ารัดเข็มขัดมากขึ้น ไม่ค่อยกล้าซื้อสินค้าเหมือนเมื่อก่อน ส่วนคนที่ซื้อก็ซื้อน้อยลง เช่น เมื่อก่อนซื้อ 100 ชิ้น ตอนนี้เหลือ 10 ชิ้นเท่านั้น”
ปัญหาต้นทุนเพิ่ม รายได้ลด
นอกจากยอดขายที่ลดลงแล้ว แม่ค้ายังต้องเผชิญกับปัญหาต้นทุนวัตถุดิบที่เพิ่มสูงขึ้นอีกด้วย คุณสุธาทิพย์เปิดเผยว่า “ตอนนี้ต้นทุนวัตถุดิบปรับเพิ่มขึ้น 30 – 40% ซึ่งสวนทางกับรายได้ที่ลดลง” ส่งผลให้ร้านของเธอประสบปัญหาขาดทุนต่อเนื่องมาแล้ว 3 เดือน
คุณอมรพรรณ ชาญสาธิต เจ้าของร้านเป็ดพะโล้เจ๊ติกกิม ก็ประสบปัญหาคล้ายกัน เธอเล่าว่า “ช่วงนี้ขายของเงียบมาก อาจเป็นเพราะเศรษฐกิจไม่ค่อยดี ทำให้ลูกค้ามาซื้อของน้อยลง” แม้ว่าราคาวัตถุดิบจะปรับเพิ่มขึ้น โดยราคาไก่เริ่มต้นที่ 550 บาท ส่วนเป็ด 450 บาท แต่ทางร้านยังคงขายในราคาเดิมเพื่อรักษาฐานลูกค้าเอาไว้
ความหวังในเทศกาลสารทจีน
แม้สถานการณ์จะดูไม่สู้ดีนัก แต่แม่ค้าในย่านเยาวราชยังคงมีความหวังว่าเทศกาลสารทจีนที่กำลังจะมาถึงจะช่วยกระตุ้นยอดขายให้ดีขึ้น คุณสุธาทิพย์กล่าวว่า “คาดหวังว่า ช่วงใกล้วันสารทจีนจะมีลูกค้ามาซื้อขนมเพิ่ม เพื่อช่วยทำให้ร้านมีรายได้เพิ่มขึ้น”
มุมมองของผู้บริโภค
ด้านประชาชนที่มาจับจ่ายซื้อสินค้าในย่านเยาวราช ยอมรับว่าสินค้าหลายอย่างมีราคาแพงขึ้น โดยเฉพาะสินค้าที่จำเป็นสำหรับการไหว้บรรพบุรุษในเทศกาลสารทจีน เช่น เป็ด ไก่ หมู ส้ม ขนมเข่ง ขนมเทียน และซาลาเปา ผู้บริโภคคนหนึ่งเล่าว่า “เมื่อก่อน ไก่ ตัวละ 400 บาท ตอนนี้ 500-600 บาท จึงทำให้ช่วงนี้ต้องปรับลดจำนวนของที่ต้องซื้อให้น้อยลง เพื่อประหยัดเงินในกระเป๋า”
ความสำคัญของวันสารทจีน
วันสารทจีนเป็นวันสำคัญในปฏิทินจีนโบราณ ตรงกับวันที่ 15 เดือน 7 ของทุกปี โดยในปี 2567 นี้ จะตรงกับวันที่ 18 สิงหาคม เป็นประเพณีที่ลูกหลานชาวจีนแสดงความกตัญญูต่อบรรพบุรุษและผู้ล่วงลับ ด้วยการจัดเตรียมอาหาร ผลไม้ และของเซ่นไหว้ต่าง ๆ นอกจากนี้ ยังเป็นโอกาสที่ครอบครัวชาวจีนจะได้อยู่พร้อมหน้าพร้อมตากันเพื่อทำพิธีกรรมต่าง ๆ ร่วมกันท้ายที่สุด แม้ว่าสถานการณ์การค้าขายในย่านเยาวราชจะยังคงซบเซา แต่ทั้งผู้ค้าและผู้บริโภคต่างก็หวังว่าเทศกาลสารทจีนจะช่วยกระตุ้นเศรษฐกิจในพื้นที่ให้กลับมาคึกคักอีกครั้ง ในขณะเดียวกัน ก็ต้องปรับตัวให้เข้ากับสภาวะเศรษฐกิจที่เปลี่ยนแปลงไป เพื่อรักษาธุรกิจและประเพณีอันดีงามนี้ให้คงอยู่ต่อไป